مفصل ساکروایلیاک، یکی از مفاصل مهم در پایین کمر و لگن است که اتصال بین استخوان ساکروم (استخوان مثلثی شکل در انتهای ستون فقرات) و استخوان ایلیوم (بخشی از لگن) را تشکیل میدهد. این مفصل نقش حیاتی در انتقال وزن بدن از ستون فقرات به پاها دارد و به دلیل این کارکرد مهم، کوچکترین اختلال یا درد در آن میتواند مشکلات زیادی در حرکت و زندگی روزمره ایجاد کند.
چرا مفصل ساکروایلیاک اهمیت دارد؟
مفصل ساکروایلیاک با وجود حرکات محدود، نقش بسیار مهمی در ثبات لگن و پشتیبانی از وزن بدن ایفا میکند. این مفصل مانند یک ضربهگیر عمل میکند که شوکهای ناشی از حرکتهای روزمره را جذب کرده و از ستون فقرات محافظت میکند. بنابراین، هر گونه آسیب، التهاب یا اختلال در این مفصل میتواند باعث درد در ناحیه پایین کمر، لگن و حتی پاها شود.
علت درد مفصل ساکروایلیاک چیست؟
درد مفصل ساکروایلیاک میتواند دلایل متعددی داشته باشد که بیشتر آنها مربوط به اختلال در عملکرد طبیعی مفصل است. یکی از مهمترین دلایل، التهاب این مفصل است که ممکن است در اثر بیماریهای التهابی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان یا عفونتهای موضعی رخ دهد. التهاب باعث تورم، سفتی و درد در این ناحیه میشود.
علاوه بر التهاب، فشار مکانیکی یا آسیبهای مستقیم نیز میتوانند موجب درد شوند. برای مثال، انجام حرکات تکراری، حمل بار سنگین، یا حتی تصادف و سقوط ممکن است باعث کشیدگی یا آسیب رباطها و بافتهای اطراف مفصل شوند. این آسیبها منجر به تحریک مفصل و درد میشوند.
یکی دیگر از عوامل مهم، تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی در دوران بارداری است. در این دوره، هورمونی به نام ریلاکسین باعث شل شدن رباطهای مفاصل لگن میشود تا فرآیند زایمان آسانتر شود. اما این شل شدن میتواند باعث افزایش حرکت و ناپایداری در مفصل ساکروایلیاک و در نهایت درد شود.
همچنین، مشکلات بیومکانیکی مانند اختلاف طول پاها یا ضعف عضلات اطراف لگن نیز باعث میشوند فشار غیرطبیعی به مفصل وارد شده و درد ایجاد شود.
برای آشنایی با نحوه درمان کمر درد و دیسک می توانید مقاله درمان کمر درد ناشی از پارگی و بیرون زدگی دیسک در اصفهان را مطالعه فرمایید یا با مشاوران کلینیک دکتر نادری افشار تماس بگیرید.
درد مفصل ساکروایلیاک چگونه خود را نشان میدهد؟
درد ناشی از مشکل در مفصل ساکروایلیاک معمولاً در ناحیه پایین کمر و اطراف لگن حس میشود و ممکن است به باسن، ران یا حتی کشاله ران منتشر شود. این درد ممکن است به صورت تیرکشیدن، سوزش یا سنگینی احساس شود. در مواردی، درد هنگام نشستن طولانی، بالا رفتن از پله یا ایستادن روی یک پا شدت مییابد.
علاوه بر درد، ممکن است احساس خشکی و محدودیت در حرکت لگن داشته باشید. این محدودیت میتواند توانایی شما در انجام فعالیتهای روزمره مانند پیادهروی یا خم شدن را تحت تأثیر قرار دهد.
درد مفصل ساکروایلیاک چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص دقیق درد مفصل ساکروایلیاک نیازمند بررسیهای دقیق است. پزشک با معاینه فیزیکی، بررسی نقاط حساس و انجام تستهای حرکتی، میزان درد و محل دقیق آن را مشخص میکند. در ادامه، آزمایشهای تصویربرداری مانند MRI یا سیتیاسکن برای مشاهده ساختارهای داخلی مفصل و تشخیص التهاب یا آسیبهای احتمالی به کار میرود.
گاهی برای تأیید تشخیص، پزشک ممکن است تزریق بیحسی موضعی داخل مفصل ساکروایلیاک انجام دهد؛ اگر پس از تزریق درد کاهش یابد، محل درد دقیقاً مفصل ساکروایلیاک است.
روشهای درمان درد مفصل ساکروایلیاک
درمان غیرجراحی
بیشتر موارد درد مفصل ساکروایلیاک با روشهای غیرجراحی بهبود مییابند. اولین قدم، کاهش فعالیتهای شدید و دادن استراحت مناسب به مفصل است تا التهاب کاهش یابد.
مصرف داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتواند به کاهش درد و تورم کمک کند، البته این داروها باید زیر نظر پزشک مصرف شوند.
فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در درمان دارد. تمرینات تقویتی عضلات لگن و کمر، کشش عضلات سفت و اصلاح وضعیت بدن باعث کاهش فشار روی مفصل میشود و به بهبود عملکرد آن کمک میکند. همچنین، آموزش نحوه صحیح نشستن، ایستادن و حرکات روزمره به کاهش فشارهای غیرضروری روی مفصل کمک میکند.
تزریق کورتیکواستروئید داخل مفصل یکی دیگر از روشهای موثر برای کاهش التهاب و درد است که توسط پزشک متخصص انجام میشود.
برای آشنایی با نحوه مراقبت بعد از عمل لیزر دیسک کمر می توانید مقاله مراقبت های بعد از عمل لیزری دیسک کمر را مطالعه فرمایید یا با مشاوران کلینیک دکتر نادری افشار تماس بگیرید.
درمانهای نوین و کمتهاجمی
با پیشرفت علم پزشکی، روشهای جدیدی برای درمان درد مفصل ساکروایلیاک توسعه یافتهاند. استفاده از تزریقات PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) و اوزونتراپی برای تحریک روند طبیعی ترمیم بافتها، به بهبود سریعتر التهاب و درد کمک میکنند.
علاوه بر این، درمان با امواج شوک (Shockwave Therapy) یک روش غیرتهاجمی و موثر برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل است.
درمان جراحی
در موارد بسیار نادر که درمانهای غیرجراحی موثر نبوده و درد مزمن ادامه داشته باشد، جراحی تثبیت مفصل ساکروایلیاک (Sacroiliac Joint Fusion) پیشنهاد میشود. در این روش، با اتصال دو استخوان مفصل، حرکت دردناک محدود شده و درد تسکین مییابد.
چگونه میتوان از درد مفصل ساکروایلیاک پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از بروز درد در مفصل ساکروایلیاک، حفظ وزن مناسب و انجام منظم تمرینات تقویتی و کششی بسیار مهم است. همچنین، توجه به وضعیت صحیح بدن هنگام انجام فعالیتهای روزمره و اجتناب از حرکات نادرست یا حمل بارهای سنگین میتواند به کاهش فشار روی این مفصل کمک کند.
در دوران بارداری نیز انجام تمرینات تخصصی برای تقویت لگن و مشاوره با پزشک اهمیت ویژهای دارد.
خدمات تخصصی دکتر نادری افشار در درمان درد مفصل ساکروایلیاک و مشکلات کمر
دکتر نادری افشار، متخصص درد کمر، دیسک کمر و تنگی کانال نخاعی، در کلینیک درد در اصفهان با تجربه و دانش بروز، به صورت تخصصی به درمان مشکلات مرتبط با مفصل ساکروایلیاک و دردهای مزمن کمر میپردازد. با بهرهگیری از روشهای نوین تشخیصی و درمانی، از جمله فیزیوتراپی تخصصی، تزریقات هدفمند و درمانهای کمتهاجمی، به بیماران کمک میکند تا سریعتر به زندگی بدون درد بازگردند.
کلینیک درد دکتر نادری افشار در اصفهان مجهز به دستگاهها و فناوریهای پیشرفته است و تیم پزشکی حرفهای، خدماتی جامع و تخصصی در زمینه درمان دردهای مزمن ارائه میدهد.
برای دریافت مشاوره و درمان تخصصی میتوانید از طریق وبسایت کلینیک یا تماس با شمارههای اعلام شده، نوبت ویزیت بگیرید و از خدمات تخصصی بهرهمند شوید.
